จงอ่านข้อความดังต่อไปนี้ พร้อมทำ Homework ใส่กระดาษขนาด A4
งานตะไบ (Filing)
ตะไบ เป็นเครื่องมือพื้นฐานสำหรับช่างอุตสาหกรรมแทบทุกช่าง คมตัดของตะไบเป็นการนำเอาลิ่มมาเรียงชิดติดกัน จึงทำให้เกิดคมตัดหลายคม ซึ่งคมตัดเหล่านี้จะนำไปใช้ในการปรับลดขนาดวัสดุ หรือชิ้นงาน ทำให้เกิดความเรียบ หรือสวยงาม พร้อมทั้งได้ขนาดตามที่ต้องการ
ฉะนั้นก่อนที่จะนำตะไบไปใช้งาน เราจึงควรที่จะรู้จักส่วนประกอบของตะไบ ซึ่งประกอบด้วยกัน 5 ส่วน คือ
1. ปลายตะไบ (Point) อยู่ด้านบน หรือส่วนปลายสุดของตะไบ
2. หน้าตะไบ (Face) ประกอบด้วยคมตัด ซึ่งมีหน้าที่ตัด เฉือน วัสดุ
3. สันตะไบ (Edge) อยู่บริเวณด้านข้างของตะไบ ส่วนมากจะใช้ในการเปิดผิวหน้างาน
4. กั่นตะไบ (Tang) อยู่บริเวณด้านล่างของตะไบ มีลักษณะเรียว เพื่อจะยึดกับด้ามตะไบ
5. ด้ามตะไบ (Handle) เป็นส่วนประกอบนอกเหนือจากตัวตะไบ จะทำด้วยไม้ หรือพลาสติกก็ได้ เพื่อป้องกันอันตราย

รูปที่ 1 แสดงลักษณะของตะไบ

ตะไบลักษณะต่างๆ
1. ตะไบแบน (Flat File) ใช้ปรับแต่งวัสดุที่ต้องการความเรียบ ทั้งด้านนอกและด้านใน

รูปที่ 2 ลักษณะของตะไบแบน

2. ตะไบสี่เหลี่ยม (Square File) ใช้ปรับแต่งวัสดุที่ต้องการความเรียบลักษณะเป็นช่องสี่เหลี่ยม หรือตะไบมุมฉาก

รูปที่ 3 ลักษณะของตะไบสี่เหลี่ยม

3. ตะไบกลม (Round File) ใช้ปรับแต่งวัสดุที่ต้องการความเรียบลักษณะเป็นรูด้านใน หรือเพิ่มขนาดรูให้มีขนาดใหญ่ขึ้น

รูปที่ 4 ลักษณะของตะไบกลม

4. ตะไบสามเหลี่ยม (Three Square File) ใช้ปรับแต่งวัสดุที่ต้องการความเรียบลักษณะเป็นร่องตัววี “V” หรือความเรียบเป็นมุมภายในที่มีขนาดเล็กๆ

รูปที่ 5 ลักษณะของตะไบสามเหลี่ยม

5. ตะไบท้องปลิง (Half Round File) ใช้ปรับแต่งวัสดุที่ต้องการความเรียบลักษณะเป็นร่องโค้งที่เป็นรูปวงรี ทั้งด้านในและด้านนอก

รูปที่ 6 ลักษณะของตะไบท้องปลิง

การใส่ด้ามตะไบ
ตะไบที่เราซื้อมาจะมีอยู่ 2 ลักษณะ คือ ด้ามพลาสติก กับด้ามไม้ สำหรับด้ามพลาสติกจะไม่ต้องมีขั้นตอนในการใส่ด้ามตะไบ เพราะว่าบริษัทใส่มาให้เรียบร้อยแล้ว ส่วนด้ามไม้จะมีขั้นตอนในการใส่ด้าม ดังนี้ คือ
1. วัดกั่นตะไบ และแบ่งออกเป็น 3 ส่วน โดยแต่ละส่วนจะต้องแบ่งครึ่ง เพื่อที่จะเลือกใช้ขนาดดอกสว่านได้อย่างถูกต้อง
2. นำด้ามตะไบไปเจาะโดยใช้ดอกสว่านที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 6 มม. เจาะนำลงก่อนกดจนถึงระยะที่กำหนดไว้ เจาะดอกสว่านที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 มม. เป็นลำดับที่ 2 ส่วนลำดับที่ 3 จะใช้ดอกสว่านที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 12 มม. เป็นลำดับสุดท้าย และย้อนกลับไปเจาะขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 6 มม. อีกครั้งหนึ่งเพื่อจะได้นำเอาเศษไม้ที่ตกลงไปในรูเจาะออกไป
3. นำกั่นตะไบใส่ด้ามตะไบ และใช้ค้อนค่อยๆ เคาะที่ท้ายด้ามตะไบจนถึงจุดที่ต้องการ
4. ใช้เหล็กตอกนำศูนย์ ตอกที่ปลอกเหล็ก เพื่อยึดปลอกเหล็กกับด้ามตะไบ

ลักษณะของการตะไบ
โดยทั่วๆ ไปแล้วทิศทางในการตะไบจะมีอยู่ 3 ลักษณะ คือ 1. ตะไบตามแนวยาว, 2. ตะไบตามแนวขวาง และ 3. ตะไบตามแนวทแยง
1. ตะไบตามแนวยาว คือ การตะไบตามแนวยาวของชิ้นงาน

รูปที่ 7 ลักษณะการตะไบตามแนวยาว

รูปที่ 8 ลักษณะการตะไบตามแนวขวาง

2. ตะไบตามแนวขวาง คือ การตะไบตามแนวขวางของชิ้นงาน
3. ตะไบตามแนวทแยง คือ การตะไบตามแนวทแยงของชิ้นงาน

รูปที่ 9 ลักษณะการตะไบตามแนวทแยง

ขั้นตอนในการทำงาน
1. ตรวจสอบชิ้นงานให้เรียบร้อยก่อนลงมือปฏิบัติงาน
2. จับชิ้นงานบนปากกาให้แน่น เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ
3. เลือกใช้ตะไบให้เหมาะสมกับวัสดุที่เป็นชิ้นงาน
4. ลงมือปฏิบัติงานตะไบตามลักษณะต่างๆ ตามความเหมาะสม
5. ใช้ฉากตรวจสอบความเรียบ และความฉากเสมอ **ข้อควรระวังไม่ควรใช้ฉากวัดชิ้นงาน ขณะที่ชิ้นงานยังจับยึดอยู่ที่ปากกาจับงาน**
6. ใช้แปรงในการทำความสะอาดปากกาจับงานทุกครั้ง หลังจากเสร็จสิ้นการทำงาน

วิธีการจัดตำแหน่งการตะไบ
ก่อนจะลงมือปฏิบัติงานตะไบ จะต้องจัดระยะความสูงของปากกาจับชิ้นงานให้เหมาะสม และควรจะจัดตำแหน่งในการยืนตะไบ เพื่อตะไบชิ้นงานได้อย่างถูกวิธี ดังภาพที่ 10 และภาพที่ 11

ภาพที่ 10 จัดระยะความสูงของปากกา
ภาพที่ 11 จัดตำแหน่งในการยืนตะไบ

การบำรุงรักษา
หลังจากมีการปฏิบัติงาน จะมีเศษ ผงเหล็ก ที่เกิดจากการตะไบติดอยู่ บริเวณหน้าตะไบ ฉะนั้นจะต้องมีการบำรุงรักษา เพื่อยืดอายุการใช้งานตะไบให้ยาวนาน ขั้นตอนคือ ใช้แปรงลวดปัดเศษตะไบออก หรือใช้ลวดเขี่ยเศษตะไบออก ดังแสดงในภาพที่ 12

รูปที่ 12 การทำความสะอาดตะไบ

ข้อควรระวังในการปฏิบัติงาน
1. ไม่ควรใช้ตะไบที่ไม่ได้ใส่ด้าม หรือด้ามที่ชำรุดเสียหาย เพราะอาจเกิดอุบัติเหตุ
2. ขณะตะไบชิ้นงานไม่ควรใช้มือปัดผงตะไบ หรือใช้ปากเป่าผงตะไบ เพราะอาจจะเกิดอุบัติเหตุ
3. ห้ามนำตะไบทุบ หรือใช้แทนค้อน
4. ควรใส่ด้าม และถอดด้าม อย่างถูกวิธี (ดังแสดงในภาพที่ 13)

รูปที่ 13 ลักษณะการใส่ด้ามที่ถูกวิธี

Homework เรื่อง งานตะไบ
จงทำเครื่องหมายทับหน้าคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว

จากรูปที่กำหนดจงบอกส่วนประกอบของตะไบ ?
1. หมายเลข 1 เรียกว่าอะไร ?
ก. กั่นตะไบ ข. ปลายตะไบ ค. สันตะไบ ง. หน้าตะไบ
2. หมายเลข 2 เรียกว่าอะไร ?
ก. กั่นตะไบ ข. ปลายตะไบ ค. สันตะไบ ง. หน้าตะไบ
3. หมายเลข 3 เรียกว่าอะไร ?
ก. กั่นตะไบ ข. ปลายตะไบ ค. สันตะไบ ง. หน้าตะไบ
4. หมายเลข 4 เรียกว่าอะไร ?
ก. กั่นตะไบ ข. ปลายตะไบ ค. สันตะไบ ง. หน้าตะไบ
5. หมายเลข 5 เรียกว่าอะไร ?
ก. กั่นตะไบ ข. ปลายตะไบ ค. ด้ามตะไบ ง. หน้าตะไบ
6. วิธีการวัดความสูงของโต๊ะปากกาจับชิ้นงาน ใช้อะไรในการวัดความสูง ?
ก. แขนที่ถนัดที่จับตะไบ ข. ตั้งศอกและกำหมัดให้อยู่บริเวณคาง
ค. แล้วแต่ถนัดจะใช้อะไรก็ได้ ง. ผิดทุกข้อ
7. ข้อใด ไม่ใช่ ข้อห้ามในการใช้ตะไบ ?
ก. ไม่ใส่ด้าม ข. กระทุ้งด้าม ค. ใช้ปากเป่า ง. ผิดทุกข้อ
8. การตะไบมีทิศทางในการตะไบกี่ทิศทาง ?
ก. 1 ทิศทาง ข. 2 ทิศทาง ค. 3 ทิศทาง ง. 4 ทิศทาง

9. สัญลักษณ์แบบนี้หมายถึงตะไบชนิดอะไร ?

ก. Flat File ข. Round File ค. Square File ง. Three Square File
10. สัญลักษณ์แบบนี้หมายถึงตะไบชนิดอะไร ?

ก. Flat File ข. Round File ค. Square File ง. Three Square File

**หมายเหตุ หลังอ่านข้อความให้กด Comments กรอกชื่อ – นามสกุล รหัสประจำตัวนักศึกษาก่อนทุกครั้ง**